- Την χρονική στιγμή t=1s το κινητό κινείται προς τα δεξιά. Σ
- Την χρονική στιγμή t=2s το κινητό έχει μηδενική ταχύτητα. Σ
- Η μετατόπισή του τη στιγμή t=4s είναι μηδέν. Σ
- Η μετατόπισή του από t=2s έως t=4s είναι -10m. Σ
Ερώτηση στην ευθύγραμμη ομαλά μεταβαλλόμενη κίνηση.
Πληροφορίες από το διάγραμμα θέσης-χρόνου.
- Η κλίση στο διάγραμμα x-t είναι αριθμητικά ίση με την στιγμιαία ταχύτητα. Έτσι η κλίση στην θέση Α είναι -10m/s, στο Β είναι 0 και στο σημείο Γ είναι ίση με+10m/s.
- Στο διάγραμμα α-t το εμβαδόν είναι αριθμητικά ίσο με την μεταβολή της ταχύτητας του κινητου.
Διάγραμμα θέσης στην ευθύγραμμη ομαλά μεταβαλλόμενη κίνηση.
Από 0-10s: Δx= 20m-20m =0
2. Η εξίσωση κίνησης του κινητού είναι:
5υ0+ 12,5 α= -25 (2)
10υ0 + 50α = 0 (3)
Δύο μεταβολές αερίων.
2)Ποιες προτάσεις είναι σωστές και ποιες λάθος:
- Κατά την μεταβολή ΑΒ το αέριο παράγει έργο. Λ
- Κατά την μεταβολή ΑΒ αυξάνεται η εσωτερική ενέργεια του αερίου κατά 200J. Σ
- Κατά την μεταβολή ΒΓ το αέριο αποβάλλει ενέργεια μέσω έργου. Σ
- Κατά την μεταβολή ΒΓ μειώνεται η εσωτερική ενέργεια κατά 200J. Σ
- Το αέριο παράγει έργο 200J κατά τη διάρκεια της μεταβολής ΒΓ. Σ
Η ΑΒ είναι ισόχωρη θέρμανση που περιγράφεται από το νόμο του Charles p/Τ= σταθ, ενώ η ΒΓ είναι μια αδιαβατική εκτόνωση, νόμος poisson p·Vγ= σταθ.
Μεταβολές αερίων και 1ος Θερμοδυναμικός Νόμος.
Μεταβολή | ΔV | ΔΡ | ΔΤ | W | ΔU | Q |
Ισόθερμη εκτόνωση | + | - | 0 | + | 0 | + |
Ισόχωρη ψύξη | 0 | - | - | 0 | - | - |
Ισοβαρής θέρμανση | + | 0 | + | + | + | + |
Αδιαβατική συμπίεση | - | + | + | - | + | 0 |
Αδιαβατική εκτόνωση | + | - | - | + | - | 0 |
.
Ενθαλπία εξουδετέρωσης.
Για το ΗCl : n=CV=0,1.2mol= 0,2 mol
Για το Ca(OH)2 : n=CV=0,2.1= 0,2mol.
Συνεπώς αντιδρούν 0,2mol Η+ με 0,2mol ΟΗ-, οπότε ελευθερώνεται θερμότητα Q=0,2.57,1kj=11,42kj.
Η εξίσωση είναι:
2ΗCl(αq) + Ca(OH)2(αq) → CaCl2(αq) + 2 H2O(l) ΔH = - 114,2kj
Αφού η ΝΗ3 είναι ασθενής βάση κατά την εξουδετέρωσή της από διάλυμα θα παραχθεί λιγότερη θερμότητα, αφού ένα μέρος της ενέργειας θα χρησιμοποιηθεί για να σπάσουν οι δεσμοί και να παραχθούν ιόντα.
Ενθαλπία
- Η χημική ενέργεια 1mοl του Α είναι μικρότερη από την ενέργεια 1mοl του Γ. Σ
- 1mοl Α και 1mοl Β έχουν τόση χημική ενέργεια, όση 1mοl Γ. Λ
- Η αντίδραση είναι εξώθερμη. Λ
- Η μεταβολή ΔΗ της αντίδρασης είναι θετική. Σ
- Έχουμε ΔΗ=500kJ, οπότε q=-500kJ. Σ
Δομή ατόμου και ιόντων.
3) Τα ιόντα προκύπτουν αφού αφαιρεθούν ηλεκτρόνια με την μεγαλύτερη ενέργεια. Έτσι η δομή των ιόντων είναι:
Cu+2: 1s2, 2s2, 2p6, 3s2, 3p6, 3d9.
Δυναμικό και κίνηση φορτίου, μεταξύ δύο άλλων φορτίων.
1) Στο σχήμα έχουν σχεδιαστεί οι δυνάμεις που ασκούνται στο σωματίδιο στο σημείο Κ, όπου F1 η απωστική δύναμη εξαιτίας του φορτίου q1 και F2 η αντίστοιχη από το q2.
Από το νόμο του Coulomb έχουμε:
Για τη συνέχεια πατήστε ΕΔΩ.
Δυναμικό και κίνηση φορτίου.
- Η δυναμική ενέργεια του φορτίου στο Α είναι U=q·V>0. Αν θα πήγαινε προς το Γ η δυναμική του ενέργεια θα αυξανόταν, πράγμα που δεν μπορεί να συμβεί, συνεπώς θα κινηθεί προς το Β που θα έχει μικρότερη δυναμική ενέργεια, αποκτώντας κινητική ενέργεια.
- Στο σημείο Β έχει την ελάχιστη δυναμική ενέργεια και το σωματίδιο θα ισορροπήσει.
- Το φορτίο –q έχει αρνητική δυναμική ενέργεια και θα κινηθεί προς σημεία με ακόμη πιο μικρή δυναμική ενέργεια, δηλαδή προς σημεία με μεγαλύτερο δυναμικό, άρα προς τα αριστερά.
Δυναμικό και κίνηση φορτίου, μεταξύ δύο άλλων φορτίων.
Διάγραμμα μετατόπισης.
2) Για την ευθύγραμμη ομαλά μεταβαλλόμενη κίνηση (επιβραδυνόμενη κίνηση) έχουμε:
0=8+(-2)·Δt → Δt=4s, δηλαδή το κινητό θα χρειαστεί χρονικό διάστημα 4s για να σταματήσει την χρονική στιγμή t2=6s+4s=10s.
3) Με αντικατάσταση στην (2) έχουμε:
Δx2=8·4+ ½ (-2)·42 = 32m-16m=16m, άρα θα φτάσει σε απόσταση Δx1+Δx2=48m+16m=64m από το σημείο Α.
4) Το διάγραμμα είναι το παρακάτω.
Φθίνουσα Ταλάντωση. Πόση ενέργεια "χάνουμε";
ΕΜηχ/τελ=Κ+Uελ= ½ mυ2+ ½ kΔl2= ½ 2·0,82J+ ½ 100·0,32J=0,64J+4,5J=5,14J
Έτσι η ενέργεια που μετετράπη σε θερμότητα είναι Q=6-5,14=0,86J.
2) Οι δυνάμεις που ασκούνται στο σώμα φαίνονται στο σχήμα:
ΣF=ma → mg-kΔl-bυ=ma → b=(mg-kΔl-ma)/υ = (20-100·0,3-2·(-5,2))/0,8=0,5kg/s.
3) Ο ρυθμός με τον οποίο η ενέργεια ταλάντωσης μετατρέπεται σε θερμότητα είναι αντίθετος με την ισχύ της Fαπ:
Ρ=Fαπ·υ·συνα = -|Fαπ|·|υ| = - bυ2 = - 0,5·0,82W= - 0,32 W,
Συνεπώς ο ζητούμενος ρυθμός είναι + 0,32J/s.
Ηλεκτρική Ταλάντωση. Ρυθμοί μεταβολής.
Α) Η ενέργεια της ηλεκτρικής ταλάντωσης είναι Ε=ULmax= ½ LΙ2= ½ ·10·10-3·52J=125mJ.
Β) dq/dt=i=5Α/s, ενώ Εαυτ= - Ldi/dt → di/dt= - Εαυτ/L = 0 αφού τη στιγμή αυτή
Εαυτ=VL=VC=0.
Γ) Η ενέργεια ταλάντωσης παραμένει σταθερή, οπότε:
UL+UC=Ετ →
½ Li2 + ½ q2/C = ½ LΙ2 ή
UC= ½ L(Ι2-i2) = ½ 10-2·(25-9)= 0,08J.
Τη στιγμή αυτή αφού UC= ½ CV2 →
Αλλά τη στιγμή αυτή (για πρώτη φορά) ο πυκνωτής φορτίζεται (η πολικότητά του φαίνεται στο σχήμα), οπότε VΑΒ=400V και η ισχύς που απορροφά ο πυκνωτής είναι:
Ρ=V·i=400V·3 Α=1200W.
Σχόλιο: Αν θυμηθούμε λίγο τις αντιστοιχίες μεταξύ μηχανικής και ηλεκτρικής ταλάντωσης (x→q, υ→dq/dt=i, α→ di/dt). Συνεπώς για t=0 που η ένταση του ρεύματος είναι μέγιστη, ο ρυθμός μεταβολής της έντασης είναι μηδέν. Όπως ακριβώς στη θέση ισορροπίας η επιτάχυνση είναι μηδέν.
Φωτοβολία λαμπτήρα και συντονισμός.
Κίνηση φορτισμένου σωματιδίου σε ομογενές ηλεκτρικό πεδίο.
|υ|=|υ0|=100m/s
Ευθύγραμμη ομαλά μεταβαλλόμενη κίνηση.
α= - 2m/s2.
Η μετατόπιση είναι Δx=x-x0 → x=x0+Δx → x=20 +8t-t2.
Οπότε με βάση αυτά οι γραφικές παραστάσεις είναι:
1ος Θερμοδυναμικός Νόμος και ενεργός ταχύτητα.
ΔU=UΒ-UΑ= 3/2 nRΤΒ- 3/2 RΤΑ= 3/2 (pΒVΒ-pΑVΑ) = 3/2 (1800-200)J= 2400 J.
Από τον 1ο Θερμοδυναμικό νόμο παίρνουμε:
pΑVΑ = nRΤΑ και pΒVΒ= nRΤΒ και με διαίρεση κατά μέλη παίρνουμε:
Έργο και θερμότητα σε ευθύγραμμη μεταβολή.
1) Λάθος. Η εσωτερική ενέργεια εξαρτάται μόνο από τη θερμοκρασία και η μεταβολή της εξαρτάται μόνο από τη μεταβολή της θερμοκρασίας. Έτσι ΔUευθ=ΔUισ=0.
2) Σωστό. Το έργο κατά τη διάρκεια της ευθύγραμμης είναι μεγαλύτερο από το έργο της ισόθερμης, αφού το εμβαδόν του σχηματιζόμενου χωρίου είναι μεγαλύτερο.
Αλλά Qευθ=ΔU+Wευθ, ενώ Qισοθ= ΔU+Wισοθ άρα Qευθ>Qισοθ.
Διάγραμμα ταχύτητας για δύο κινητά.
Για το Β κινητό: α2=Δυ/Δt = (7-8)/(4-0) m/s2= - 0,25m/s2.
2) Για t1= 3s έχουμε:
υ2= υ0 + α2t1= 8 + (-0,25·3) = 7,25m/s.
2+0,5t = 8+(-0,25t) ή
2+0,5t = 8-0,25t ή
0,75t = 6 ή
t=8s.
Ενώ υ= υ01+α1t= 2+0,5·8= 6m/s.
Δx2= (8+6)·8/2= 56m.
5) Το Β κινητό αλλάζει φορά κίνησης τη στγμή που υΒ=0
8-0,25t=0 ή
t2 = 32s.
Κίνηση δύο κινητών. Μελέτη διαγραμμάτων.
![[image001.png]](https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgN3KYfbLDwmVu_rSabCOylxMupGMEknlYokxFep9qSJyuC-qtKfkaAtoaWF9JozjKoabFnmugYZqBTqCY_LYbT-mC5f2iKAwN9b4MrAfUGEpyveUQ-5TeKJQ_prnL_a-D6M0M_xaT1FF8/s1600/image001.png)
2) Από 0-4s η ταχύτητα του Α κινητού δίνεται από την εξίσωση:
υ1= α1·t1 = 2·3,4 m/s = 6,8 m/s.
Για το χρονικό διάστημα μετά από τα 4s έχουμε:
υ2= υ0+α2·(t-t0) όπου υ0=υ4=8m/s και t0=4s. Έτσι:
υ2=8m/s + 1·(5,2-4)m/s= 9,2m/s.
3) Έχουμε υ3= υ0+α2·(t3 -t0) → 8,3 = 8 +1·(t3-4) → t3=4,3s.
4) Η μετατόπισή του από 4s-6s είναι αριθμητικά ίση με το εμβαδόν του σχηματιζόμενου τραπεζίου: Δx= (Β+β)·υ/2 = (10+8)·2/2= 18m.
5) Για t=6s: Οι ταχύτητες είναι ίσες υΑ=υΒ=10m/s, Το Β έχει μεγαλύτερη επιτάχυνση (η ευθεία έχει μεγαλύτερη κλίση, ενώ το Α έχει μετατοπισθεί περισσότερο αφού το σχηματιζόμενο χωρίο έχει μεγαλύτερο εμβαδόν.
Test. ΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΤΑΛΑΝΤΩΣΕΙΣ.

Στη θέση ισορροπίας ΣF=0 → Fελ-w=0 → kΔl=m1g→ k=m1g/Δl=80Ν/m.
Παίρνουμε το σώμα σε μια τυχαία θέση που απέχει κατά x από τη θέση ισορροπίας:
ΣF= w-Fελ=m1g-k(Δl+x) = m1g-kΔl – kx = -kx συνεπώς το σώμα εκτελεί α.α.τ. με D=k.
Ε= ½ kΑ2 όπου Α=d η αρχική απομάκρυνση
Η σφαίρα πέφτει ελεύθερα, οπότε:
υ2= gt= 5m/s και
Ε= ½ kx2 + ½ m1υ12 = 6,4J+ ½ ·2·4 J= 10,4J.
J
Μη αντιστρεπτή μεταβολή αερίου.
Το έργο κατά τη διάρκεια της ΒΓ είναι αριθμητικά ίσο με το εμβαδόν του τραπεζίου:
WΒΓ= - (Β+β)·υ/2= - (1+4)·105·6·10-3/2 J= -1500J.
Ο όγκος μειώνεται και γι’ αυτό το έργο είναι αρνητικό.
2) Το έργο κατά τη διάρκεια της μη αντιστρεπτής μεταβολής δεν μπορεί να υπολογιστεί από εμβαδόν. Το μόνο που μπορούμε να ξέρουμε είναι ότι είναι μικρότερο από το αντίστοιχο έργο της αντιστρεπτής.
3( Εδώ δηλαδή, αν το αέριο πήγαινε αντιστρεπτά (ισοβαρή θέρμανση) από το Γ→Α το έργο θα ήταν:
Wισ= pΔV = 4·6·102J= 2400J.
Συνεπώς το έργο στην μη αντιστρεπτή μπορεί να είναι WΓΑ=2200J.
Έργο κατά την μετακίνηση φορτίου.
- Το φορτίο q3 έλκεται από το q1, οπότε για να ισορροπεί πρέπει να έλκεται και από το q2 με μια δύναμη ίσου μέτρου, συνεπώς και το q2 είναι θετικό με τιμή q2=+2μC.
- Το δυναμικό στο σημείο Μ είναι:
Αλλά q1=q2 και r1=r2=α/2, οπότε:
VΜ= 2kq1/(α/2) = 2·9·109·2·10-6/10-2 V= 36·105V.
Άρα UΜ=q3·VΜ= (-10-6)·36·105J = -3,6J.
Αλλά ΚΑ-ΚΜ=0 ενώ WFηλ= q3·(VΜ-VΑ) (2)
Δυναμικό και ενέργεια.
1) Το σωματίδιο στο σημείο Α θα έχει δυναμική ενέργεια U=9·10-4J, όση είναι δηλαδή η ενέργεια που δώσαμε στο σωματίδιο.
Αλλά VΑ=UΑ/q = 9·10-4J/(-1·10-6C) = - 900V.
2) Αφού το σωματίδιο κινείται προς το Β, την ίδια κατεύθυνση έχει και η δύναμη και αντίθετη κατεύθυνση θα έχει η ένταση, μιας και το υπόθεμα είναι αρνητικό.
3) Εφαρμόζουμε το Θ.Μ.Κ.Ε. από το Α μέχρι το Β.
ΚΒ-ΚΑ = WΑΒ → WΑΒ= ½ mυ12 →
WΑΒ= ½ mυ12= ½ ·4·10-6·102 J = 2·10-4J.
Ισχύει: VΑ-VΒ= WΑΒ/q →
VΒ= VΑ – WΑΒ/q = -900V- 2·10-4/(-10-6)V = -900V+200V= -700V.
4) Το σωματίδιο θα επιταχύνεται μέχρι να φτάσει στο άπειρο, όπου η δυναμική του ενέργεια θα μηδενιστεί, συνεπώς εκεί η κινητική του ενέργεια θα είναι μέγιστη Κmax= 9·10-4J.
΄Η με άλλα λόγια η δύναμη που δέχεται το σωματίδιο από το πεδό είναι συντηρητική, οπότε η μηχανική ενέργεια παραμένει σταθερή:
ΚΑ+UΑ= Κ∞ + U∞ και αφού ΚΑ=U∞= 0 →
Κ ∞= 9·10-4J.
Σταθερές επιταχύνσεις κινητών.
- Θέτουμε x=0 την αρχική θέση και t0=0 τη χρονική στιγμή που ξεκινούν τα δύο οχήματα. Για όσο χρόνο επιταχύνεται το Ι.Χ. ισχύει:
2) Μέχρι τη στιγμή t2 το Β όχημα έχει διανύσει απόσταση x2= 375m, οπότε:
Ένταση ηλεκτρικού πεδίου και δυναμικές γραμμές.
Η ένταση στο Μ είναι διπλάσια της Ε1 και όχι μηδέν.
Στο σημείο Γ υπάρχει ΕΝΑ πεδίο, μια συνισταμένη ένταση και περνά μια δυναμική γραμμή.
Η ολική έντασαη στο Γ προκύπτει με τη μέθοδο του παραλληλογράμμου και δεν είναι ίση με (5+4) Ν/C.
ΕΒ=k|q1|/r2 → q1=E·r2/k ή
q1= 107·32·10-4/9·109 = 10-6C = 1μC.
F2=ΕΒ·|q2| = 107·10-6Ν = 10Ν.
Test: Ένταση Ηλεκτρικού πεδίου και δυναμικές γραμμές.
…α) Στο σημείο Α υπάρχει πεδίο που οφείλεται στο φορτίο q. Λ
…… β) Η κίνηση του σωματιδίου από το Α στο Β είναι ευθύγραμμη ομαλή. Λ
…… γ) Η κίνηση του σωματιδίου από το Α στο Β είναι ευθύγραμμη ομαλά επιταχυνόμενη. Λ
…… δ) Αν το σωματίδιο Σ είχε διπλάσιο φορτίο (-2q), τότε η ένταση του πεδίου στο Α θα ήταν διπλάσια. Λ
Η ένταση στο σημείο Α οφείλεται στο φορτίο Q (πηγή) και όχι στο q.
Ε=k|Q|/r2 →
r2= k |Q|/E = 9·109· 4·10-6/107 = 36·10-4m2 →
r= 0,06m.
F=E|q| = 107·10-6N = 10N.
Διαφορά φάσης και πλάτος.
x= 4 συν2πt·ημ102πt.
β) Για τη χρονική στιγμή t1= 0,5s:
1) φ1= 100πt = 100π·0,5rad = 50π rad
φ2= 104πt = 104π·0,5 rad = 52π rad
Οπότε Δφ = 2π rad
Το πλάτος της ταλάντωσης είναι:
Α= |4·συν2πt| = |4·συνπ| = 4m.
2) Για την στιγμή t2= 1,25s έχουμε:
φ1= 100πt = 100π·1,25rad = 125π rad
φ2= 104πt = 104π·1,25 rad = 130π rad.
Δφ= φ2-φ1= 5π.
Για το πλάτος:
Α= |4·συν2πt| = |4·συν2π·1,25| = |4·συν2,5π| = 0
Υπάρχει σχόλιο;;
Σύνθεση Ταλαντώσεων. Προσοχή στην φάση.
y2= 16 συν (3πt+π/3) = 16 ημ(3πt + π/3 + π/2) = 16 ημ (3πt + 5π/6), οπότε η διαφορά φάσης μεταξύ των δύο ταλαντώσεων είναι:
y= A ημ(3πt+θ), όπου:
και
Αφού δεν ορίζεται η εφαπτομένη τότε θ=π/2 (προφανώς η γωνία θ παίρνει τιμή μεταξύ 0 και 5π/6.
y1=8ημ(6π+π/2) =8cm.
Προφανώς υ=0, ενώ α= - ω2·y= 9π2·8cm/s2 = 7,2m/s2.
Νόμος Coulomb – Ένταση.
- Αν το ένα φορτίο είναι αρνητικό τότε το άλλο φορτίο θα είναι σίγουρα …Αρνητικό……………………….
- Αν το ένα φορτίο είναι θετικό τότε το άλλο φορτίο θα είναι σίγουρα ……θετικό……………
- Aν το φορτίο Q1 αντικατασταθεί με φορτίο ίσο με 2Q1 τότε η δύναμη F θα ……διπλασιαστεί……………………..
- Αν η απόσταση r γίνει 2r τότε η δύναμη F θα …υποτετραπλασιαστεί…………..
- Aν το φορτίο Q1 αντικατασταθεί με φορτίο ίσο με 2Q1 και η απόσταση r γίνει 2r τότε η δύναμη F θα ………υποδιπλασιαστεί…………………..
- Αν το φορτίο Q1 = 10μC και το Q2 = 40μC και η απόσταση r είναι 3cm να βρείτε τη δύναμη F.
Δίνεται :

F=kQ1·Q2/r2 = 9·109·10·10-6·40·10-6/9·10-4 N = 4·105N.
Σύνθεση Ταλαντώσεων. Προσοχή στην φάση.
Προσέξτε ποιο πλάτος θα βάλουμε στον αριθμητή και ποιο στον παρονομαστή….
Δείτε και τα περιστρεφόμενα διανύσματα τη χρονική στιγμή t=0
Έτσι η εξίσωση της κίνησης είναι:
υ=Αωσυν(ωt+θ) = 4 συν(10π/12+π/6)=4 συνπ= - 4m/s
Ταχύτητες μορίων και θερμοκρασία-πίεση.
Αν διπλασιαστούν όλες οι ταχύτητες θα έχουμε:
Αρχικά Κμ= ½ mυεν2
Τελικά Κ1μ = ½ mυ1εν2
Με διαίρεση κατά μέλη παίρνουμε:
Κ1μ/Κμ= υ1εν2/υεν2 = 4 → Κμ1=4Κμ.
Αρχικά ½ mυεν2 = 3/2 kΤ
Και ½ mυ1εν2 = 3/2 kΤ1
Με διαίρεση κατά μέλη παίρνουμε:
Τ1/Τ = υ1εν2/υεν2 = 4 → Τ1= 4Τ
Από την εξίσωση p= 2/3 (Ν/V)·Κμ συμπεραίνουμε ότι όταν τετραπλασιαστεί η μέση κινητική ενέργεια θα τετραπλασιαστεί και η πίεση.
Γραφικές παραστάσεις μετατόπισης και διαστήματος.
1) Η κλίση της ευθείας είναι σταθερή, συνεπώς σε όλο το χρονικό διάστημα το κινητό έχει σταθερή επιτάχυνση:
( αφού το εμβαδόν είναι κάτω από τον άξονα, η αντίστοιχη μετατόπιση είναι αρνητική).
Λαμβάνοντας εξάλλου την την εξίσωση της μετατόπισης έχουμε:
Το αντίστοιχο διάγραμμα του διαστήματος είναι εξάλλου το παρακάτω.
Σχόλιο για συναδέλφους: Ποιο από τα δύο διαγράμματα θα πρέπει να ζητάμε από τους μαθητές μας; Κοιτάζοντας τις ασκήσεις του σχολικού βιβλίου, μιλάει συνεχώς για διάγραμμα διαστήματος - χρόνου. Μήπως πρέπει να αντικαταστήσουμε τη λέξη «διάστημα» με την λέξη « μετατόπιση»;